اجرای دیوار حائل و دیوار برشی در روش تاپ دان

اجرای سازه به روش تاپ دان شامل دو قسمت اساسی اجرای بخش زیرزمین و اجرای سازه روی زمین میباشد. مراحل اجرای بخش روی زمین مشابه پروژه‌های معمول است. پس از نصب تمامی اجزای قائم باربر، باید محل پروژه جهت ادامه عملیات ساختمانی آماده شود. این آماده‌سازی مربوط به اجرای عایق (در صورت نیاز) و اجرای دیوار حائل و همچنین تسطیح و آماده‌سازی زمین به منظور اجرای سقف می‌باشد.

اجرای دیوار حائل و برشی

پس از پرکردن چاه با مخلوط مناسب و تسطیح زمین، نوبت به تکمیل سازه در اولین طبقه زیرزمین می‌رسد. در این مرحله اجرای دیوارهای پیرامونی (دیوار حائل) و اجرای دیوار برشی (در صورت وجود) اولویت دارد. در ساخت به روش تاپ دان، حتی اگر از دیوار حائل پیوسته مدفون استفاده شود، در برخی مواقع یک دیوار بتنی سازه بر روی دیوارهای شمعی اجرا می‌شود.

در مورد سیستم‌های دیوار که به صورت مدفون اجرا می‌شوند، تنها نکته‌ی اجرایی در هنگام تکمیل طبقات زیرزمین، رعایت ملاحظات درز اجرایی و اتصال دیوار به سقف و ستون‌ها است که از طریق تعبیه‌ی اتصالات مناسب یا کاشت میلگرد، طبق جزئیات اجرایی توصیه‌شده از جانب مشاور روش تاپ دان و آیین‌نامه‌های مربوطه، می‌توان این کار را انجام داد.

در مورد اجرای دیوار حائل به صورت مرحله‌ای و با روش تاپ دان، که در ایران و شرایطی که خاک پایداری ذاتی در قطعات خاکی با ابعاد محدود دارد (مانند شرایط ژئوتکنیکی اغلب مناطق شهری) رایج‌تر است، نکات اجرایی دیگری علاوه بر ملاحظات درز سرد و اجرایی وجود دارد. پس از تسطیح و در صورت نیاز آب‌بندی دیواره‌ی خاکی گود، شبکه‌ی میلگرد دیوار حائل مابین دو ستون سازه بسته می‌شود. در مورد میلگردهای قائم دیوار با توجه به اینکه در مرحله‌ی بعد، دیوار زیرزمین بعدی از بخش بالایی خود به بخش پایینی زیرزمین بالا متصل می‌گردد، ضرورت دارد نحوه‌ی توسعه و اتصال این میلگردها از پیش در هنگام تهیه فهرست برش میلگرد و کارگاهی آن اندیشیده شود.

می‌توان وصله‌ی میلگرد طبقه‌ی فوقانی به تحتانی را به‌ صورت طول همپوشانی میلگرد و یا به صورت اتصال مکانیکی در نظر گرفت. در هر حال لازم است تا طول وصله‌ی میلگرد که پایین‌تر از تراز روی سقف زیرزمین قرار می‌گیرد، به طریق مناسبی محافظت گردد تا تراز اجراشده در پایین دیوار دقیقاً در محل درست خود اجرا شود و بتوان پس از آن در زیرزمین بعدی به راحتی عملیات وصله‌ی میلگردهای طولی دیوار را انجام داد.

در صورتی که از وصله‌ی مکانیکی برای اتصال میلگرد شبکه‌ی فوقانی به شبکه‌ی تحتانی استفاده شود، لازم است تا به طریق مناسبی طول رزوه‌شده و یا در صورت بسته‌شدن وصله‌ی مکانیکی بر روی آن، وصله‌ی مکانیکی به طور مناسبی پوشانده شود تا در حین عملیات اجرایی مربوط به دیوار حائل، بتن و یا دیگر مواد سبب گرفتگی وصله‌ی مکانیکی و یا خراب‌شدن رزوه نگردد.

در مورد میلگردهای عرضی دیوار، روش کار مشابه اجرای سازه‌های مرسوم است. در مورد ستون‌های فولادی و مغزه فولادی ستون‌های مختلط بتنی، میلگرد اصلی طبق نقشه به ستون یا مغزه فولادی متصل می‌شود یا از کنار آن عبور می‌کند و می‌توان از طول همپوشانی یا وصله‌ی مکانیکی برای امتداد و اتصال آن‌ها استفاده کرد. به دلیل اینکه میلگردهای عرضی اغلب قطر کمی دارند، استفاده از طول همپوشانی مناسب‌تر و مرسوم‌تر است.

پس از آرماتوربندی دیوار و آماده‌سازی‌های مذکور، نوبت به قالب‌بندی دیوار حائل می‌رسد. با توجه به اینکه قالب‌بندی دیوار حائل در اغلب موارد باید به صورت یک‌طرفه انجام شود، مهار قالب در این شرایط مهم است. روش‌های اجرایی مختلفی برای قالببندی دیوار حائل امکان‌پذیر است. ساده‌ترین و اولین راه حل استفاده از سطح زمین به عنوان تکیه‌گاه برای جکهای دیوار حائل می‌باشد.

راه حل دیگری که برای مهار قالب یک‌طرفه دیوار حائل وجود دارد، استفاده از ستون‌های نصب‌شده‌ی سازه به عنوان تکیه‌گاه برای قالب‌بندی است که این کار را می‌توان با شاسی‌کشی و کمک گرفتن از ستون‌های میانی پلان انجام داد. نکته‌ی مهم کنترل فشار قابل توجه بتن در اجرای دیوار حائل است و توصیه می‌شود که مقطع و روش مهار مناسب قالب با محاسبات درست ارزیابی و کنترل گردند.

در خصوص بخش‌هایی از دیوار حائل که به سقف متصل نمی‌شود و به صورت یکسره تا پی ادامه می‌یابد، همانند دیوار چاله آسانسور و یا بازشوهای دیگر که دیوار بخش‌بخش از بالا-پایین اجرا می‌شود و یا برای ساخت نیمه‌ی پایین دیوار در یک طبقه که درز سرد با نیمه‌ی بالای دیوار وجود دارد، به منظور بتن‌ریزی دیوار، معمولاً در بخش فوقانی یک دریچه به صورت زاویه‌دار در قسمت فوقانی دیوار تعبیه می‌شود و بتن‌ریزی از طریق این دریچه انجام می‌شود.

متناسب با ملاحظات طراحی که در مراحل ساخت به روش تاپ دان در نظر گرفته شده است، می‌توان دیوار برشی را به صورت مرحله‌ای و مانند دیوار حائل اجرا نمود. نحوه‌ی قالب‌بندی دیوار برشی همانند اجرای از پایین به بالا می‌باشد و تمهیدات خاصی برای قالب‌بندی و اجرای تاپ دان (با توجه به قالب‌بندی دوطرفه) نیاز ندارد.