How Can We Help?
عملیات خاکی در زیر سطح زمین!
برای رسیدن به بیشترین راندمان در اجرای سازه به روش تاپ دان، افزایش سرعت عملیات خاکی بسیار ضروروی است. در این روش، عملیات خاکی در زیر سقف طبقات انجام می‌شود. به طور کلی در روش ساخت تاپ‌داون، انجام عملیات خاکی دارای سه مرحله است که هریک با ماشین‌آلات مناسب و الگوی خاص خود انجام می‌شود.
مرحله‌ی اول، کندن خاک در زیر سقف اجراشده زیرزمین‌ها و در فضای کاری محدود مابین اجزای سازه‌ای است. مرحله‌ی دوم، حمل خاک به محل‌های تعبیه‌شده برای خروج یا بازشوهای سقف است. سومین مرحله نیز بالاکشیدن و انتقال خاک دپوشده به تراز سطح زمین و در نهایت بارگیری و حمل است.
تداخل جبهه‌های کاری بین تکمیل اجزای سازه‌ای در طبقات زیرزمین و انجام خاکبرداری سبب می‌شود عملیات خاکبرداری در اجرا با این روش پیوسته نباشد. بنابراین تلاش برای بهینه‌سازی انجام عملیات خاکبرداری از موضوعات مهم و مورد توجه پژوهشگران در این حوزه است.
کندن خاک
کندن خاک در زیر سقف‌های زیرزمین، می‌تواند به وسیله‌ی بیل‌های مکانیکی کوچک، متوسط و استاندارد انجام شود. انتخاب نوع بیل مکانیکی جهت کَندن خاک به عوامل مختلفی از جمله سختی خاک، ابعاد زمین و فضای کاری در دسترس شامل ارتفاع آزاد زیر سقف و فاصله بین ستون‌ها و همچنین توان بیل مکانیکی برای کندن خاک بستگی دارد.
چنانچه خاک بسیار سخت باشد، ممکن است بیل‌های مکانیکی بسیار کوچک توانایی کَندن خاک را نداشته باشند یا نیاز به استفاده از چکش حفاری (پیکور) باشد که عملیات کَندن را با کُندی و دشواری مواجه می‌کند. ابعاد مورد نیاز جهت کار ماشین در فضای زیرزمینی از عوامل بسیار مهم در انتخاب آن است. هر مقدار استفاده از ماشین با توان بالاتر ممکن باشاد، سرعت عملیات خاکبرداری افزایش می‌یابد.
در ادامه معرفی مختصری از انواع بیل مکانیکی که مناسب‌ترین ماشین برای کندن خاک است، ارائه شده است.
مینی بیل
- مناسب برای کار در فضای محدود و بسته
- جابجایی و حمل راحت‌تر
- عمق خاکبرداری از 1.7 تا 5.2 متر
- حداکثر ظرفیت جام 0.3 متر مکعب
بیل مکانیکی متوسط
- مناسب برای فضای کار محدود بین ستون‌ها و سقف زیر زمین
- عمق خاکبرداری تا 8 متر
- حداکثر ظرفیت جام 1.5 متر مکعب
بیل مکانیکی متعارف
- نیاز به بازشوهای بزرگتر و فضای کار بیشتر
- سرعت بیشتر عملیات خاکبرداری
جابجایی و حمل خاک در زیر سقف
پس از انجام عملیات مربوط به کَندن خاک در زیر زمین، لازم اسات تا خاک‌های کنده‌شده به محل بازشوهای خروجی که از پیش در سقف تعبیه‌شده است، حمل گردد. انجام این کار با ماشین‌های مختلفی از جمله لودر و مینی‌لودر، بیل‌های مکانیکی دکل تلساکوپی (انواعی که تلسکوپ به صورت افقی باز و بسته می‌شود) و تسمه نقاله امکان‌پذیر است. در انتخاب نوع ماشین جهت حمل و جابجایی خاک در زیرزمین نیز، توجه به محدودیت‌های ابعادی، ظرفیت و بازدهی ماشین‌آلات اهمیت دارد.
لودر و مینی‌لودر
- متداول‌ترین ماشین جهت جابجایی خاک زیر سقف
- حداکثر حجم جام 1.6 متر مکعب برای لودر و 32 متر مکعب برای لودر
بیل‌های دارای بازوی تلسکوپی افقی
- ارتفاع کوتاه و کاربردی در زیر سقف کم‌ارتفاع
- امکان جابجایی افقی خاک در زیر سقف
انتقال به بیرون و بارگیری خاک
پس از حمل و دپوی خاک در محل بازشوهای خروج خاک یا بازشوی تخلیه‌ی خاک، باید نسبت به انتقال خاک به بیرون و بارگیری آن اقدام شود. روش‌ها و ابزارهای مختلفی برای این منظور در دسترس هستند. استفاده از بیل مکانیکی معمولی تا بیل‌های مکانیکی دکل‌بلند، بیل‌های مکانیکی دکل تلسکوپی، جرثقیل برجی، جرثقیل بوم‌خشک، جرثقیل متحرک هیدرولیک تلسکوپی، جرثقیل دروازه‌ای، نوارهای نقاله، بالابرها و نظایر آن امکان‌پذیر است، که هرکدام از آن‌ها ویژگی‌های خود را دارند. در انتخاب هر یک از تجهیزات مذکور، توجه به عواملی همچون سرعت بیرون کشیدن و تخلیه‌ی خاک که مستقیما در بهره‌وری عملیات خاکی موثر است و نیز ابعاد بازشوی مورد نیاز در سقف، ضروری است.
- بیل مکانیکی متعارف
- بیل مکانیکی بازوبلند
- کلمشل (Clamshel)
- جرثقیل برجی
- جرثقیل هیدرولیک تلسکوپی
- جرثقیل بوم خشک
- نوار نقاله
- جرثقیل دروازه‌ای
با پیشرفت روزافزون فناوری و ساخت تجهیزات جدید، برای انجام عملیات خاکی در ساخت به روش تاپ دان نیز، امکانات بیشتری فراهم شده است. یکی از فن‌آوری‌های به روز در حفاری، استفاده از دستگاه‌های حفار مکشی است. این نوع ماشین‌های حفار، توانایی مکش و انتقال خاک را تا عمق 10 متر دارا هستند. در این ماشین‌ها خاک به وسیله‌ی یک ساز و کار مکشی و به کمک یک لوله با قطر 15 تا 25 سانتی‌متر بسته به ظرفیت ماشین، به داخل یک مخزن هدایت می‌شود. حجم مخزن بسته به نوع و ظرفیت ماشین از 1 تا 10 متر مکعب متغیر است.
