فناوری مدل سازی اطلاعات ساختمان به اختصار BIM یا Building Information Modelling Technology ابزاری هوشمند برای مدل سازی سه بعدی است که از متخصصان مهندسی، معماری و ساخت و ساز برای برنامه ریزی، طراحی، اصلاح و مدیریت ساختمانها و زیرساختهای آنها استفاده می کند.
در دنیای امروزی چشم انداز دیجیتال با سرعت بسیار زیادی در حال رشد است.
مهم این نیست که سازمانها امروزه آیا می خواهند فضای كار خود را دیجیتالی كنند یا خیر، بلكه كی و چگونه می توانند با این فن آوریهای در حال پیشرفت همگام و سازگار شوند.
در این مقاله در بلاگ ماتیا نگاهی می اندازیم به یکس از 10 فناوری مهم مطرح دنیا که بر صنعت و ساخت و ساز در سال در سال 2020 تأثیر گذاشته است.
این کار با ایجاد یک مدل آغاز و از مدیریت، هماهنگی و شبیه سازی اسناد در کل چرخه حیات یک پروژه که از برنامه ریزی برای شروع، طراحی پروژه، ساخت، بهره برداری و تا نگهداری آن ادامه دارد.
فناوری مدل سازی اطلاعات ساختمان BIM چیست؟
فناوری BIM امکان همکاری بهتر میان کلیه تیم های کاری را فراهم می کند.
در نهایت متخصصی یک تیم با کمک Building Information Modelling Technology می تواند در زمینه تخصصی خود را به همراه مدل از پیش طراحی شده خود (معماری، MEP، عمران، کارخانه، ساخت و سازه ها و سازه ها) تصمیم گیری در پروژه کمک کند.
در نتیجه امکان بررسی پیشرفت پروژه و نتایج کار را در زمان واقعی فراهم می شود.
انتظارات این است که توسعه بیشتر فناوری مدل سازی اطلاعات ساختمان یا همان BIM و فناوریهای نسل بعدی عامل تغییر در طراحی، توسعه، استقرار و مدیریت یک پروژه ساختمانی باشد.
Building Information Modelling در مقایسه با نقشه های 2 بعدی یک گام رو به جلو برای تشخیص برخورد و حل مسئله در هنگام طراحی است.
در نهایت تکنولوژی BIM باعث بهبود برنامه ریزی و افزایش کارایی در طول چرخه عمر پروژه های ساختمانی می شود.
از بین تمام مزایا، به بهینه سازی کار و فرآیندهای پروژه نیز کمک می کند.
کاربردهای Building Information Modelling Technology
- تجسم طرح
- تجزیه و تحلیل ساختمان
- مرور مراحل ساخت وکمک به طراحی
- برنامه‌ریزی تجهیز کارگاه
- برنامه زمان‌بندی و توالی عملیات ساخت
- تخمین هزینه ساخت
- یکپارچه‌سازی اطلاعات پیمانکاران جزء و تأمین کنندگان مصالح
- هماهنگی بین سیستم‌ها
- پیاده‌سازی طرح و عملیات کارگاهی
- پیش ساختگی
- بهره‌برداری و نگهداری
روش استفاده از BIM
جهت به‌کارگیری BIM دو روش اصلی وجود دارد:
- روش مخزن مرکزی (Central Repository Approach)
- روش مخزن گسترده (Distributed Repository Approach)
روش مخزن مرکزی Central Repository Approach در BIM
در روش مخزن مرکزی فرض بر این است که تمام اطلاعات پروژه در یک فایل واحد پایگاه داده (Data Base) ذخیره می‌شوند.
به عنوان مثال، تمام اطلاعات زمان‌بندی و تخمین مالی پروژه به اطلاعات مدل سه بعدی آن اضافه خواهد شد.
این روش خیلی معقول و کاربردی نمی‌باشد.
زیرا جنس اطلاعات مورد نیاز طراح با پیمانکار متفاوت است.
در حالیکه، طراح درگیر مسائلی از قبیل بررسی مصرف انرژی ساختمان و بکار بستن آیین‌نامه‌ها و طراحی فضاها می‌باشد، پیمانکار علاقه‌مند به تعیین برنامه زمان‌بندی کار و تخمین هزینه‌ها می‌باشد؛ بنابراین برای اینکه کار تخمین شروع شود، باید کار طراح تمام شده باشد.
این امر حداقل در مراحل ابتدایی کار عملی نیست.
روش مخزن گسترده Distributed Repository Approach در مدل سازی اطلاعات ساختمان
روش مخزن گسترده روشی است که اکثر طراحان و پیمانکاران از آن استفاده می‌کنند.
در این روش، مدل BIM به دسته‌ای از پایگاه داده‌های جداگانه، که توسط برنامه‌های مستقلی ایجاد شده‌اند، دسترسی دارد.
به عنوان مثال، تمام اطلاعات مورد نیاز جهت تخمین مالی پروژه در برنامه مستقل مربوط قرار دارد.
این برنامه جهت انجام کار خود احتیاج به یک ارتباط دو طرفه با مدل سه بعدی BIM دارد تا به مبادله اطلاعات لازم بپردازد.
این کار در همان مراحل اولیه طراحی امکان‌پذیر می‌باشد؛ بنابراین با وجود استفاده از منابع مستقل داده به دلیل خاصیتی به نام Interoperability تمام اطلاعات گروه‌های مختلف درگیر در پروژه یکپارچه می‌گردند.
به این ترتیب گروهای طراحی شامل معماری، سازه، تأسیسات برقی و مکانیکی مدل‌های خود را به صورت جداگانه در نرم‌افزارهایی از قبیل Autodesk revit تهیه نموده و در نهایت به کمک نرم‌افزارهایی مانند Autodesk NavisWorks روی هم‌گذاری شده تا مدل یکپارچه BIM بدست آید.